قصیده ای برای گردان شوان

ئه م ژینه چون بی به بی هاوریان؟
ئه من چون ماوم بی گوردان شوان؟
هه زار ئاخ له ناو دل به جی ماوه
بیلا با برژی فرمیسک ئه م چاوه

بیلا سفره ی دل لیرا هه ل ریژم
گه ر به تو نه لیم په س به کی بیژم
له ده ستم داوه عزیز و یاران
وا به جی ماوم له ده ریای ایفغان

ئاخ ئه ی دله که ی بی قه راری من
گرفتاره که ی، وه ها زاری  من
چون لی ئه  ده ی دل به بی یارانت؟
کوانی یارانی، کون و جارانت؟

چون له ده ستت چوو باشترین که سان
ده کوانی مانای  قوولا یی  ژیان؟
ئه تو چون ئه ژی به م خه مه گه وره؟
کوا وه کوو ئه وان،  ئیتر له م ده وره؟

بنووسه نادر چیروکی  یاران
له گوردان شوان له وه فادارن
بنووسه زه خمت، چه نده کاریه؟
ژیان بی ئه وان، ژه هری ماریه

بلی به میژوو چیروکی   شووان
بلی که چون بوو پیک هاتن ئه وان
له بناخه وه کاک حه مه ی مایی
ئینسانیه ت لای ئه و بوو ته واووی

شووان ناز ناووی ئه و د ل پاکه بوو
شووان روله ی کورد ئه وچالاکه بوو
شووان دل سوزی، فه قیر وو نه دار
شووان هاواری،  فه لا و کری کار
 شووان یانی به س شاره که ی سنه
 سنه خوی ئه لی که  روله ی منه
شووان که سه که ی هه موو بی که سان
شووان مه فهووم و مه عنایی اینسان

شووان هه ر زیندوو له د ل خه لک د ایه
شووان پیشه نگی کاروان یه ک تایه
شووان کلیلی قفلی  هه ر  موشکل
شووان دلسوزک به گیان و به دل

له بیرم ناچی، زمسان په نجاو هه شت
به فروو یه خ پر بوو، له کولان وده شت
کولان و شه قام هه موو به سترابوو
خه لکی به زه حمه ت ئه هات و ئه چوو

چه ک به شان شووان پیشه نگی کاروان
به فری پاک ئه کرد له کوچه و کولان
قولنگه به ده ست و خوی له پیشه وه
پیش مه رگه به دووای ریز به ریزه وه

سروودی ئه خویند به ده م کاره وه
ئه ی ژیان ناووی قه د مه شاره وه
کاک شووانه که ی سنه ی سووری من
پیشه نگ کارووانی ریگه ی دووری من

شووان ئه و روله ی سنه ی خویناووی
که فرمیسکی شه وق ئه رژا له چاووی
شووان چقلی چاو دوژمنی غه دار
شووان دل سوزی نه دا ر و هه ژار

شووان هاوریگه ی کاک فواد نه مر
شووان له شه رردا هه روه کووئاگر
هاوار هه ژار و ده نگی فه قیره
بانگی  ئازادی  ناله ی ئه سیره
هه زار فروکه به م لا و به و لاوه
بفری وا به سه ر ئه فرا سیاوه
هه رگیز ناتووانی گیان شووان بگری
یا خود ناووشووان له میژو بسری

چون شووان ها له، ناو دلی خه لکا
ئه و له گه ل خه لکا، به س کردی سه ودا
مه رگی گوردان  و  شووان  درویه
به یه ک به یت ئه لیم ده لیل وهو یه

مه رگی میلیونی میلله ت چون ده بی؟
مه گه ر مه رگ بیت وو هه موومان بگری
ئیمه یش گه ر بمرین  میژوو نه مره
شووان تاریخه  شووان   ئاگره

هه مووی ئه و عه مه لیات گه له، که به ده ستی گوردانی شووان، پیک هات، به ته واووی، پیروزو سه ر که وتووانه بوو. ورده ورده وه به دووای ئه وه که، هیزی پیشمه رگه، دووای شه ره کانی سالی 59 هه تاوی، له سه ر تاسه ری کوردووستان دا، شاره کانیان به جی هیشت، گوردانی شووان، به ته واووی، له ناوریزی پیشمه رگه دا، به ناوبانگ بوو. هوی ئه وه ش زور شته. به س ره نگه زورتر به خاتری نه ترسی پیشمه رگه کانی ئه و گوردانه بیت، که له ته واووی هیرشه کانی به سه ر دوژمن دا، زال وسه ر که وتوو بوو. واته؛ گوردانی شووان که زورتری پیشمه رگه کانی، خه لکی شاری سنه ی سوور بوون، له هیرش بردن بو سه ر پایه گا کانی دوژمن له ناوچه که دا، وهه روه ها، هه مووی عه مه لیاته کانی تر له ناو شاره کاندا، به تایبه تی شاری سنه، هه لسووراوانه وسه رکه وتووانه بوو. جیا له مانه، پیشمه رگه کانی ئه وگوردانه، له بوواری ده رکی سیاسی وتی گه یشتنی مه سایلی چینا یه تی و کریکاری دا، وه له بوواری بوچوونی تیوریکی سیاسی وجیگای راسته قینه ی سیسته می سه رمایه داری جمهوری ایسلامی ئیران، تی گه یشتبوون. بویه چه ک به ده ستانی گوردانی شووان، له ناو ریزی پیشمه رگه دا، جیاواز له به ناوبانگ بوونیان، شیوازی ریزی تایبه تیان لای خه لک دا هه بوو.
بی ووتن دیاره که گوردانی شووان، هه ر له سه رتاوه، له ناو دلی خه لکدا، جیگه ی خوی کردبووه وه. جیگای سه رنجه که دوژمنیش باش ئه ی زانی، گوردانی شووان، له سه دان شوین دا، زیلله ی زور به ته وانی له گونای جمهوری ایسلامی داوه، بویه ناو بردن له گوردانی شووان، خوی به ته نیایی، دلی پاسداره کانی ده له رزاند. هه لبه ت «کو مه له» به ته واووی، دارای وه ها جه وهه ریک بوو. جه وهه ریک، که له هه ر لاوه له سه رتا سه ری ئیراندا، باسی ده کرا. ئایا هه مووی ئه مانه، دوژمنی زه خمی، به و فیکره نه خستبوو که ئه گه ر بکریت، ئه و هیزه به تووانایه، له ناو به ری؟ به س خوی به ته نیایی نه یتووانی، هه رگیزای هه رگیز، به و ئامانجه بگات، مه گه ر کاره ساتی دژی اینسانی، که له شاری هه له بجه، پیک هات. ئه ویش بومباردمانی کیمیایی شاری هه له بجه به ده ستی پیسی، سه روکیکی به ته واووی، دژی راستی واینسانیه ت به ناووی« سه دام حوسین».
ئه و کاته، که هه له بجه بومبارانی کیمیایی کرا، گوردانی شووان، له بیاره، یانی شوینیکی زور نزیک به شاری هه له بجه، جی گر کرابوون! هاوکات، هیزه کانی ئیران، ته واووی ناوچه که یان گرتبووه به ر، توپ باران وخومپاره کردن. بیاره و ته واووی ئه و ناوچه له ژیر ده ستریژی، دوژمن دا بوو. چه ندین هه زار اینسانی بی تاوان، له هه له بجه، به گازی کیمیاوی سه دام، گیانیان به خت کرد وه هاوکات، گوردانی شو�
�ان، هه ر له بیاره دا، مه سمووم بوون. ئه گه ر وا نه بووایه، له مه حالات بوو که دوژمن بتووانی به هاسانی، گوردانیکی به وشوهره ت وهیزه، له ناو به ری. هه زار داخی گرانم که، بومبای کیمیایی، ئه و تاسیره ی کرد وبوو به باعیسی، ده سریژی بی په روای دوژمنیک که ساله های زور پیشتر، به دووای ده رفه تیکی وه ها ده گه را. به لام هیشتا ئه و پرسیاره به قووه تی خوی به جی ماوه که بوچی ده بووایه، نه ک گوردانی شووان، که  هه ر هیزیکی پیشمه رگه ی تر، به ته واووی ماناوه، له شوینیکی وه ها؛ یانی بیاره، نیشته جی بکریت؟ هیشتا هیشتایه، ئه وپرسیاره ولام نه دراوه ته وه، نه له لایه ن مه سئوله کانی ئه و کاته ی کومه له، نه له لایه ن، هیچ ریبه ر ومه سئوولیکی تر…

 گازی کیمیاووی به عس ونامه ردان
نه فسیانی له سینه دا قرتان
هه موویان ماندوو؛ هه موو بی هیز بوون
بیاره تا سیروان، هیشتا به ریز بوون
ریگا ته واووی له ژیر توپ باران
گوردانی شووانه، به ره و ری سیروان
 
شاری هه له بجه، به ده ست  کورده کان
درا به ده ستی، دوژمنی اینسان
 
ئه من خوم له زووانی خه لکی هه لبجه، هه ر له و سه ر ده مه دا، بیستم که، خه لکی ئه و شاره، چه ندین مانگایان، له به ر پی، پاسداره کان جمهوری ایسلامی، سه ر برریبوو. واته خیر هاتن و خوش هاتنیان لی کردبوون. هه ر به و هویه بوو که خه به ر ئه گاته ده زگای، حکوومه تی مه رکه زی له به غدا. له شوین ئه وه دا، ده ستووری بومباردمانی شاری هه له بجه ئه دریت به هیزی ئاسمانی عیراقی. به س جیگای سه ره نجه که چون بوو، هیزه کانی پاسداری ئیرانی، ئا گاداری ئه و هیرشه ئه بن وپیش تر، شاره که چول ئه که ن و ئه چنه سه ر سنوور وکیوه کان، که به ته واووی، هه له بجه و سیروان وسید سادیق وبیاره… له ژیر چاووده ستیان ئه بیت.

 هه ر چه ن به دووای بومبارانی کیمیایی هه له بجه، باز دووباره، ئه رونه وه ناو شاره که. ئه مه هاوکاته له  گه ل، کاره ساتی گوردانی شووان. هه ر وا پیشتر ئاماژه م پی کرد، ته واووی گوردانه که، به هوی گازه که، مه سمووم ده بن. که تو مه سمووم بووی، ئیترتووانای شه رر و هه لکه وتوویت لی ده سینریت. به س هیشتا به و کاره سا ته یشدا، پیشمه رگه کان، به پیشنیاری فه رمانده ی دلسوز، گیان به خت کردوو شوکی ( شوکی خیر آبادی)به ره و شاری سیروان ری ده که ون. هوی ئه وه ش ئه وه یه، که له دریژایی هه مووی ئه و سالانه دا که گوردانی شووان، فه عالیه تی ده کرد، به شیوازیکی زور تایبه ت، له گه ل خه لک دا تیکه ل ببوون. ئه وان باوریان به خه لک بوو_ له سالانی پیشتریش، هه ر کات ئه رویشتنه سه ر پایگاییک، شه رره که یان به سورعه ت و کاتیکی زور که م، ته واو ده کرد وئه رویشتنه، شوینیکی تر، تا کوو دوژمن شوینی پیشمه رگه ی لی وون بی. زور جار، پیشمه رگه ی گوردانی شووان، جل و به رگی، پاسداره کانی له به ر ده کردی، وه به و شیوازه دا، له روژی روشن دا، هیرشی ده کرده سه ر، پایگا وئاواییه کانی که له ده ستی ئه وان دا بوو. ئه وه تایبه ت مه ندیکی گرینگی گوردانی شووان بوو. هه مووان ئه زانن که زور عه ملیاتی گوردانی شووان، له ناوچه ی سنه، به م شیوازه به ریوه چوو.
هه ر له و سه ر ده مه دا، پیشمه رگه کان، له گه ل خه لکدا، تیکه ل بوون وزور جار له خه لک یارمه تیان وه ر ده گرت. هوی رویشتنی گوردانی شووان له بیاره وه بو سیروان، جیاواز له مه ناکریت شتیکی تر بووبیت. واته خه لکی سیروانیان له خویان ئه زانی. هه رووا که، گیان به خت کردوو، شوکی له ئاخرین چه یغامه کانیدا به کومیته ی ناوچه، ئه لی:« ئیمه ئه روین بو سیروان، له ویدا توزیک ئیستراحه ت ده که ین ودوواتر دینه ئه و به ره وه…» .
ئه وه سیروانه شا ره که ی خومه
ده ورو به ریشی، رووبار و چومه
هه وا ئالووده ی گازی  شیمیایی
ها له ژ یر توپ دا، کیو و کانیاووی

دار وبه رد، ژیان هه مووی مه سموومه
وه ها ژه هراووی، هه موو بیستوومه
به لام من ئه روم، هه ر به م ریگادا
که ریگای منه، وا ده که م سه ودا

نه ک من به س دوژمن له من ئه ترسی
له هه ر که س با خود میژوو بپرسی
ئه من پیشمه رگه م، پیشه نگی کاروان
ئه من پارتیزان، کومه لگا و یاران

ئه من  خودروله ی، خه بات و شورش
ئه من به ناو بانگ، له کاتی هیرش

دوژمن خویشی باش ئه زانی که هه رگیزای هه رگیز، نه ک ته نیا گوردانی شووان، به لکوو به ته واووی هیزی پیشمه رگه، له دریژایی میژوودا، زیندوو ده بی. پیشمه رگه ی کومه له، هه رگیز له هیچ شه رر وکاره ساتیک دا، پاشه کشی نه کردووه. ته نانه ت که گوردانی شووان له و کاته دا، به خاتری گازی شیمیایی، مه سمووم ئه بن، به لام هیشتا، ریگای سه ختی به ر پیان، هه لبژاردووه و هه ر به و ریگادا ئه رون. واته پشتیان کردووه له هه ر جوره ریسک و گومانیک. شکیان نه بووه که ئه و روژه ی چه کیان کرده شانا، وه هاوکات به ناووی پیشمه رگه، بانگ کراون، ئیتر گیانی خویان، به بخت کراووی ئه و ریبازه زانیوه که پیشتر به ئاگاداری ته واوه، هه لیان بژاردووه. واته گیان به خت کردن بو هیزی پیشمه رگه، شتیکی زور غه
ریب نه بووه و نیه.
کاره ساتی گوردانی شووان، شتیک نیه که له بیر خه لک بروات. تاسیری گوردانی شووان له سه ر چونیه تی ریگای خه بات وشورش، ئه وه نده هه یه که هیشتا هیشتایه، ریزی ئه و عازیزانه ی گیان به خت کردووه، له ته واووی کوردوستاندا، به تایبه ت شاری سنه، هه موو سالیک گیراوه. ئایا ته نیا، گوردانی به ناو بانگی شووان بوو؟ گوردانی 22 ورمی چی؟ ئیمه ل
ه هه ر لائیکه وه که ئه روانین، پیشمه رگه له قوولایی دلی خویه وه، له گه ل خه لک و ریبازه که یدا، تیکه لاویکی زور قوولی هه بووه. کومه له ی قه دیم، هه ر چه ن به هویکی زوره وه، بووته چه ندین پارچه، به لام هه رگیزای هه رگیز، نه ئه و ریبازه وون بووه، نه ئه و شورشه یان خواستانه، کون بووگن. بو ئیمه ی اینسان، بو ئیمه ی پیشمه رگه ی پیر، ته نانه ت؛ هه مووی ئه و شتانه که به دووایانا بووین، کون نه بووگن به لکوو روژ به روژ، قورستر وجدی تر، له شوینیان رویشتووین.
که ئیمه یش مردین، ئه وه میژووه که نامریت. ژیان هه ر به رده وامه و پیشمه رگه، هه ر ها له ناو دلی خه لکا. هاوریانی ئیمه له سه ر راستی و درووستی وسیداقه ت، ئه و ریگایانه هه لبژارد_ باوه ری گشتی ئیمه، به ئازادی وه ها بووه که تا ئاخرین نه فه سی ژیانی خومان، ناتووانین پشت بکه ینه، ئه و شتانه که ایستا زور سالیشه به ته جرووبه ده ر هاتوون.
***
له ئاکامدا، داواکاری ئه وه م که، له ته کمیل کردنی ئه و شیعره بو گوردانی شووان، ئه وانه ی که تووانایی شیعر و ئه ده بیان هه یه، یاری بکه ن. شیعره که، یان نووسراوه که ی نیوانی ئه وه ی نووسرا، هه رگیز، ته واووی، هه سته نده ییک به ناووی کومه له، یان« گوردانی شووان» نه بووه و نیه. تکایه ئه گه ر ده کریت، ئیوه یش، به یتیک یان شتیک به م، هه لبه سته ایزافه بکه ن. ئیمه بی هیچ شک وگومانیک، ده بی میژووی خومان بپاریزین. له خاس یان خراپ. هه ر چیمان به سه ر هاتووه. ئه گه ر ئه مرو خومان به فریای خومان نه گه یین، به لین بیت که سیسته می سه ر مایه داری جیهانی، به فریای ئیمه نا گه ییت وکه س، ده نگی ئیمه نابیسیت. واته من له تو جیا نه بووم. تو له ئه و جیا نه بووی_ ئه وه ی که جیایی خسته ناو ئیمه، خوی روو ره شی ده رگای ایده ئالیسمه. هه مووشمان باش ئه زانین. ئیمه ره ش پوشه کانی گوردانی شووان نین. به س یادیان لی ده که ین، چون باش ئه زانین  هیشتا هیشتایه، گوردانی شووان، چقلی چاووی دوژمنیکه، که له کوشتن وئه شکه نجه ی هه مووان، له هیچ ته رفه ند وشیوه ییک، دووری نه کردووه وناکات.
که ئه بینم، نه سلی ئیسته، ئه رونه سه ر لووتکه ی «ئاویه ر» وله هاوریانی ئیمه له گوردانی شووان یاد ئه که ن، فرمیسکی چاوم دیته خواری. له تو ئه پرسم، ئه و فرمیسکه، هوی چیه؟ بوچی گونای ئیمه  له م روژانه دا، که هیروشیمای کوردوستان، بومباران کرا، وه گوردانی شووان وای به سه ر هات، ته رر ئه بیت؟ ئایاده ستیک هه یه تا فرمیسکه کانی ئیمه، له سه ر گوناوه، خاوین کاته وه؟